Publiek toegankelijke inrichting

Publiek toegankelijke inrichtingen zijn alle gebouwen die publiek toegankelijk zijn:

• horecazaken (zoals eet-, drank- of dansgelegenheden) met een publiek toegankelijke oppervlakte van minstens 50 m²
• bioscopen, theaterzalen en schouwspelzalen
• culturele centra
• casino's
• polyvalente zalen (met inbegrip van escape rooms)
• pop-ups (uitgezonderd winkels)
• sportzalen en sportcomplexen
• clubhuizen
• tentoonstellingsruimtes en handelsbeurzen
• jeugdhuizen en jeugdontmoetingscentra

De belangrijkste uitzonderingen zijn:

• tijdelijke inrichtingen
• gebouwen waar alleen erkende erediensten worden gehouden
• publiek toegankelijke inrichtingen waar al een specifieke reglementering geldt, zoals ziekenhuizen, scholen en rusthuizen

De voorschriften voor publiek toegankelijke inrichtingen staan in de politieverordening Preventie van brand en ontploffing van publiek toegankelijke inrichtingen (pdf).

De verordening bestaat uit een algemeen deel en 2 bijlagen. 

• In het algemeen deel lees je hoe je de grootte van je inrichting en het maximumaantal toegelaten personen berekent. 
• Dat bepaalt of je de voorschriften moet volgen uit bijlage 1 of uit bijlage 2.

Een brandveiligheidsattest is soms verplicht. Een melding moet je altijd doen.

Wel meerekenen:

• publiek toegankelijke binnenruimtes
• publiek toegankelijke inkomhal
• publiek toegankelijke trappen en liften
• publiek toegankelijke gangen
• volledig omsloten terrassen waarvan de enige evacuatieroute via de hoofdingang gebeurt

Niet meerekenen:

• publiek toegankelijk sanitair
• toog
• keuken
• personeelsruimten
• bergingen
• terrassen met een eigen evacuatieroute (op voorwaarde dat het toegelaten aantal personen op het terras minder of evenveel is als de breedte van de vluchtdeur in centimeter)

Je vindt voorbeelden in de infofolder Publiek toegankelijke inrichtingen (pdf).

Voor een nieuw gebouw gelden de basisnormen voor het bepalen van de capaciteit. Die vereisten zijn strenger dan de politieverordening.

Voor bestaande gebouwen zijn er twee mogelijkheden:

• De basisnormen waren van toepassing bij het indienen van de bouwaanvraag. In dat geval gelden de basisnormen en de politieverordening.
• De basisnormen waren niet van toepassing bij het indienen van de bouwaanvraag. In dat geval geldt alleen de politieverordening.

Berekening volgens politieverordening

Het maximumaantal toegelaten personen wordt op 3 manieren berekend. Het kleinste resultaat van de 3 berekeningen geldt als de maximumcapaciteit van je inrichting. 

• De maximumcapaciteit is de som van de breedtes (in centimeter) van de uitgang(en) of de smalste doorgang(en) van het evacuatietraject. Is de deur van je enige uitgang 83 centimeter breed, dan is de maximumcapaciteit 83 personen. Voor trappen geldt een correctiefactor. Als de trap stijgt richting de uitgang, dan deel je de breedte van de trap door 2. Daalt de trap richting de uitgang, dan deel je door 1,25.
  
  
• De maximumcapaciteit wordt berekend op basis van het aantal uitgangen:
  • 1 uitgang: maximaal 99 personen
  • 2 uitgangen: maximaal 499 personen
  • 3 uitgangen: maximaal 999 personen
  • Per bijkomende uitgang zijn maximaal 500 extra personen toegelaten.
  • 2 uitgangen in dezelfde zone worden als 1 uitgang beschouwd, omdat ze niet als onafhankelijk van elkaar kunnen worden beschouwd.

• De maximumcapaciteit is gelijk aan 2 personen per m² publiek toegankelijke oppervlakte.

Je berekent de maximumcapaciteit. 

• Minder dan 100 personen: Je volgt de brandveiligheidseisen uit de politieverordening bijlage 1 (pdf).
• Vanaf 100 personen: Je volgt de brandveiligheidseisen uit de politieverordening bijlage 2 (pdf).

Je zorgt dat je in orde bent met de brandveiligheidseisen en meldt dat aan de brandweer en de gemeente. Een melding gebeurt op ons Preventieportaal. Je doet dat maximaal 3 maanden na de opening. 

Je hoeft geen brandveiligheidsattest aan te vragen. 

Je volgt de brandveiligheidseisen uit de politieverordening bijlage 2 (pdf).

• Je meldt aan de brandweer en de gemeente dat je in orde bent met de brandveiligheidseisen uit de politieverordening. Een melding doe je op ons Preventieportaal.
• Je vraagt bij dezelfde aanvraag ook een brandveiligheidsattest aan. 

De brandweer voert een controle uit in je zaak en stelt een brandpreventieverslag op. Op basis van het verslag levert de burgemeester een brandveiligheidsattest af.

Een brandveiligheidsattest moet je minstens 30 dagen voor de opening aanvragen. Zonder attest mag je je zaak niet openen.

Je moet een publiek toegankelijke inrichting melden. Wanneer je dat ten laatste moet doen, hangt af van de bijlage waaraan je moet voldoen:

Je kunt een melding doen op ons Preventieportaal.

De meldingsplicht geldt ook:

• bij een wijziging van exploitatie of exploitant
• bij uitbreidingen van een publiek toegankelijke inrichting, als de voor het publiek toegankelijke oppervlakte minder dan 100 m² blijft
• voor alle bestaande publiek toegankelijke inrichtingen die geen brandveiligheidsattest hebben

Elke publiek toegankelijke inrichting waarvan de publiek toegankelijke oppervlakte groter is dan 100 m² heeft een brandveiligheidsattest nodig vóór de opening. Zonder brandveiligheidsattest geldt er een exploitatieverbod. Een brandveiligheidsattest vraag je aan op ons Preventieportaal.

De burgemeester neemt een beslissing over de aanvraag op basis van het brandpreventieverslag van de brandweer. Een brandpreventieverslag is het resultaat van een controle.

Een brandveiligheidsattest blijft gelden (ook bij een overname), behalve bij:

• verbouwingswerken die de draagstructuur van het gebouw wijzigen
• verbouwingen waardoor de compartimentering van het gebouw wijzigt
• verbouwings- of inrichtingswerken waarbij bekledingsmaterialen worden vervangen door materialen van een minder gunstige brandklasse
• uitbreiding van de publiek toegankelijke oppervlakte
• wijzigingen aan evacuatie- of vluchtroutes
• bestemmingswijziging

Voor publiek toegankelijke inrichtingen die uitbreiden en daarom een nieuw brandveiligheidsattest moeten aanvragen, geldt een eventueel exploitatieverbod alleen voor het gedeelte van de uitbreiding. 

Een brandveiligheidsattest moet je minstens 30 dagen voor de opening aanvragen. Zonder attest mag je je zaak niet openen.

Een controle van een publiek toegankelijke inrichting gebeurt automatisch bij een aanvraag van een brandveiligheidsattest. Een brandveiligheidsattest voor een publiek toegankelijke inrichting vraag je aan op ons Preventieportaal.

Je kan daar ook altijd een vrijblijvende controle of een hercontrole aanvragen. 

Voor de prestaties van de brandweer gelden tarieven.

Bij een controle vraagt de brandweer alle technische keuringen en onderhoudsattesten op. Denk aan:

• centrale verwarming
• schoorstenen
• branddetectie en bestrijdingsmiddelen
• elektrische installaties

Voor publiek toegankelijke inrichtingen gelden onderstaande verplichtingen:

Als het onmogelijk is om een of meerdere regels uit de politieverordening te voldoen, kan de exploitant een afwijking aanvragen met het formulier Afwijking PTI (pdf).

Voor gebouwen waar de basisnormen op van toepassing zijn, is er een andere afwijkingsprocedure als het over een afwijking van de basisnormen gaat. Brandweerzone Centrum is niet bevoegd om afwijkingen toe te staan op de basisnormen.

De aanvrager moet alternatieve maatregelen voorstellen die hetzelfde veiligheidsniveau garanderen.